بسم الله الرحمن الرحیم
مستحبات محاسن
مستحب است که ریش و موی سر به حد متوسط باشد یعنی نه خیلی بلند و نه خیلی کوتاه باشد و در روایات آمده است که ریش بیشتر از یک قبضه ( که عبارت است از گرفتن ریش به طوری که مشت را پر کند ) مکروه است .
و مراد از قبضه دست خود شخص نسبت به ریش خود است . یعنی به اندازه ی قبضه ی دست خود اندازه بگیرد . و در بعضی روایات آمده است که گذاردن ریش بیشتر از یک قبضه ، علامت حماقت است .
و وارد شده است که از سنت و مستحبات گرفتن موهای گونه ها و شانه کردن ریش به عدد مخصوصی ( هفت مرتبه ) و تدویر ( دایره مانند ) قرار دادن ریش است . و ایستاده شانه کردن مکر.وه می باشد .
ابن مسلم می گوید : امام محمد باقر علیه السلام را دیدم که از ریش خود می گرفتند و آن را تدویر می نمودند .
هنگام شانه کردن ریش مستحب است سوره ی " انا انزلناه .." خوانده شود و همچنین بعد از شانه کردن مستحب است بگوید : " سبحان من تزیٌن الرجال باللحی و النساء بالذوائب "
و همچنین بگوید : " اللهم زیٌنی بزینة الهدی "
و در روایتی آمده است :
" تسریح اللحیة عقیب کل وضوء ینفی الفقر "
یعنی : شانه کردن ریش بعد از هر وضوء فقر را بر می دارد .
از امام جعفر صادق علیه السلام از این آیه ی شریفه سئوال شد که می فرماید :
" یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد " ( سوره ی اعراف ، آیه ی 31 )
یعنی : ای فرزندان آدم ! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد با خود بردارید .
آن حضرت فرمودند :
" من ذلک التمشط عند کل صلوة "
یعنیی : از جمله ی زینتها ، شانه زدن در موقع نماز است .
و در روایت دیگری ذیل همان آیه ی شریفه آمده است :
" التمشط فان التمشط یجلب الرزق و یحسن الشعر و ینجز الحاجه و یزید فی ماء الصلب "
یعنی : مراد شانه زدن است زیرا شانه زدن جلب روزی می کند و نیکو می کند موی ریش و سر را و سبب برآمدن حاجت و زیاد شدن آب صلب می شود .
( و البته پر واضح و مسلم است که شانه زدن به موی سر و صورت باعث تحریک پیازچه های موی می شود و رشد آن ها نیکو می گردد . )
و از جمله مستحبات ریش و موی سر خضاب کردن و رنگ کردن و عطر و بوی خوش زدن به آن است .
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند :
" الطیب فی الشارب من اخلاق الانبیاء و کرامه الکاتبین " ( مکارم الاخلاق ، ص 42 )
یعنی : عطر زدن بر شارب از اخلاق انبیاء است و گرامی داشتن ملائکه ای است که اعمال آدمی را میی نویسند .
بسم الله الرحمن الرحیم
"ثم اوحینا الیک ان التبع ملة ابراهیم حنیفا و ما کان من المشرکین " سوره نحل آیه 123
یعنی : سپس به تو وحی فرستادیم که از آیین ابراهیم که ایمانی خالص داشت و از مشرکان نبود ، پیروی کن .
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند :
" الحنیفة و هی الطهارة و هی عشرة اشیاء ، خمسة منها فی الراس و خمسة منها فی البدن "
فاما التی فی الراس فآخذ السارب و اعفاء اللحی و طم الشعر و المسواک و الخلال .
و اما اللتی فی البدن فحلق الشعر من البدن و الختان و تقلیم الاظفار و الغسل من الجنابة و الطهور بالماء .
فهذه الحنیفة الطاهرة التی جاء بها ابراهیم فلم تنسخ و لا تنسخ الی یوم القیامة و هو قوله تعالی ... ثم اوحینا الیک ان التبع ملة ابراهیم حنیفا " بحار الانوار – جلد 12 – صفحه 56
یعنی : حنیفه یعنی طهارت و پاکی ، طهارت ده امر است که پنج تای آن در بدن و پنج تای آن در سر است .
اما آن پنج که در سر است :
1- زدن شارب ،
2- واگذاردن ریش ، ( نتراشیدن و مساوی نمودن ریش )
3- اصلاح کند موی سر را
4- مسواک نمودن
5- خلال نمودن
و اما آن پنج امر که در بدن است :
1- تراشیدن موی بدن ،
2- ختنه نمودن ،
3- ناخن گرفتن ،
4- غسل جنابت
5- با آب تطهیر مخرج نمودن است .
پس این است معنای " حنیف " که حضرت ابراهیم علیه السلام آورده که نسخ نشده و نسخ نخواهد شد تا روز قیامت و این است معنای قول خداوند که فرمود : " ... ثم اوحینا الیک ان اتبع ملة ابراهیم ... "
